Sáng ngày 01/3, Ban Quản lý di tích và phát triển Du lịch huyện phối hợp với UBND xã Kim Sơn tổ chức Lễ hội đền Hai Cô xã Kim Sơn năm 2024. Đến dự có đồng chí Nguyễn Anh Dũng - Phó Chủ tịch UBND huyện; Lãnh đạo Phòng Văn hóa và Thông tin, Ban Quản lý di tích và phát triển Du lich huyện; Lãnh đạo UBND các xã, thị trấn; đông đảo Nhân dân các dân tộc trên địa bàn xã Kim Sơn và du khách thập phương đến tham quan chiêm bái.

Tiết mục văn nghệ tại Lễ hội

Các đại biểu và đông đảo Nhân dân, du khách thập phương đến dự và dâng hương

Di tích lịch sử đền Hai Cô tọa lạc trên một khu đất rộng và cao nằm bên tả ngạn Sông Hồng thuộc thôn Kim Quang, xã Kim Sơn, huyện Bảo Yên. Tên gọi Đền Hai Cô gắn liền với nhân vật được thờ trong di tích đó là Hai Cô đã đi theo quan quân nhà Trần đánh giặc Nguyên - Mông vào thế kỷ XIII và đã anh dũng hy sinh tại vùng đất Kim Sơn. Tương truyền trong một trận chiến đấu với quân Nguyên - Mông (thế kỷ XIII) có hai cô gái đi theo quân nhà Trần canh gác trên một cái chòi cao tại Bãi Liềm làm nhiệm vụ đốt lửa báo hiệu khi quân địch tới. Trong trận chiến này, thế giặc rất mạnh tiến công như vũ bão, chòi canh của Hai Cô gái bị quân giặc bao vây 4 phía. Biết không thể thoát khỏi vòng vây và quyết không để rơi vào tay quân giặc Hai Cô đã tự châm lửa đốt chòi canh tự sát. Sau khi hai Cô thác đã hiển linh ở khu vực Bãi Liềm. Linh hồn Hai Cô đã nhiều lần hiển linh phù trợ cho quân lính nhà Trần thời bấy giờ đánh thắng trong nhiều trận chiến chống quân Nguyên – Mông xâm lược. Để ghi nhớ công lao của Hai Cô, nhân dân trong vùng đã lập đền thờ.

Ngôi đền tồn tại và phát triển trải qua hai giai đoạn đó là giai đoạn trước và sau năm 1962. Trước những năm 1962, đền Hai Cô được người Dao Họ sinh sống ở Bãi Liềm gọi là miếu Hai Cô. Ngôi đền thời kỳ này được dựng đơn sơ bằng vách nứa, lợp mái lá. Giai đoạn từ những năm 1962 trở lại đây, khi người Kinh từ miền xuôi lên khai hoang, người Dao Họ vốn sinh sống ở Bãi Liềm đã di dời sang vùng đất thuộc xã Cam Cọn để lại ngôi đền bị gió mưa tàn phá không có người thờ phụng. Từ năm 1965, những cư dân mới tới sinh sống tại Bãi Liềm đã dựng lên một lán thờ trên nền đất của ngôi đền cũ để phụng thờ các vị thần linh mong được sự che chở. Kể từ đó, di tích được người dân gọi là đền Hai Cô. Sau đó, người dân thôn Kim Quang đã đóng góp tu bổ thành một ngôi đền 3 gian, lợp mái gianh để thờ phụng Hai Cô và là điểm sinh hoạt tâm linh của dân thôn.

Đến nay, cùng với sự quan tâm đầu tư của cấp trên, huyện Bảo Yên đã tập trung đầu tư tu bổ, tôn tạo, nâng cấp các hạng mục di tích lịch sử văn hóa Đền Hai Cô với các hạng mục công trình khang trang gồm: Đền chính, nhà tả vu, nhà hữu vu, nhà ban quản lý, am hóa vàng, giải phóng, san gạt mặt bằng, đầu tư một số hạng mục khác đồng bộ với hạ tầng kỹ thuật, kiến trúc của đền… để làm nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh của nhân dân gần xa, đồng thời là nơi giáo dục truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm, xây dựng đất nước của các thế hệ cha ông. Đây cũng là điểm văn hóa du lịch tâm linh, bày tỏ sự biết ơn với những người có công với dân với nước.

Ông Nguyễn Văn Dũng - Huyện ủy viên, Bí thư Đảng ủy xã Kim Sơn đánh trống khai hội

Rước lễ vào Đền Hai Cô

Đồng chí Nguyễn Anh Dũng - Phó Chủ tịch UBND huyện dâng hương.

Ngay sau lễ khai mạc và đánh trống khai hội, các đại biểu, người dân và du khách thập phương đã được tham gia phần rước kiệu và dâng hương tại đền Hai Cô theo phong tục, văn hóa của địa phương. Dịp này, người dân các thôn, bản cũng thành tâm sắp lễ, dâng hương tưởng nhớ công lao to lớn của các vị tướng quân và Hai Cô có công với dân với nước, cầu mong mọi việc gia đình đều hanh thông, khỏe mạnh, bình yên; dân làng có cuộc sống ấm no, mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, công việc thuận buồm xuôi gió.

Chung kết cuộc thi Đua mảng 

Tiếp đó, phần hội được tổ chức tưng bừng với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao và cuộc thi đua mảng với các tay chèo đến từ các thôn bản trên địa bàn, tạo không khí vui tươi phấn khởi trong nhân dân trên địa bàn xã./.